,,Robin Graficiarz"

 Ciekawa propozycja dla młodzieży, chociaż trochę niedopracowana psychologicznie. 

Porusza problem bezdomności dorosłych oraz samotności  i cierpienia dzieci z domów dziecka. Na pewno te tematy należą do rzadszych w literaturze dla młodszych czytelników. 

Akcja powieści rozgrywa się współcześnie, w Paryżu. Główny bohater imieniem Sam, o tytułowym pseudonimie nadanym mu przez telewizję, maluje graffiti na murach kamienic. Ma w tym swój cel - w domu dziecka przyjaźnił się z Gabrielle. Dziewczynka zostawiła mu album ze zwierzętami z arki Noego. To właśnie je Sam maluje. Tropi go policja, na domiar złego, zbiegiem okoliczności do chłopaka przyczepia się 6-letnia Lilibelle, uciekinierka z sierocińca. Pozytywnym aspektem książki jest właśnie przyjaźń, jaka się zawiązuje między nimi. Słabsze momenty do dydaktyczne sentencje typu: Kochać to ryzykować cierpienie, brzmiące bardzo nienaturalnie. 

Sam jest czarnoskóry, w powieści pojawiają się nawiązania do społecznej sytuacji współczesnej Francji, do najnowszych trendów, np. istnienia takich grup jak Untergunther.

Interesująca strona graficzna.  

Dziecko Noego

 Książka o Holocauście, polecam ją starszym dzieciom i młodzieży. Oparta jest na faktach - opisuje częściowo historię Pierre`a Perelmutera, przyjaciela Autora, zadedykowana jest natomiast pamięci księdza Andre - wikarego w Namur oraz wszystkim Sprawiedliwym wśród Narodów Świata.
Książka liczy sobie 130 stron, czyta się ją bardzo szybko - język jest dynamiczny, opisy reporterskie.
Narratorem jest 10-letni Joseph, żydowski chłopiec z Belgii, który próbuje odnaleźć się w realiach wojny. Początkowo chce zrozumieć, dlaczego Niemcy nie lubią Żydów, dlaczego nagle kwestia religii zrobiła się taka ważna, dlaczego muszą uciekać. Później Joseph, jak to dziecko, dostosowuje się i trwa.
Wraz z grupą innych dzieci ma szczęście - ukrywa go w swojej parafii ksiądz Ponse, pomaga mu też Mademosille Marcelle, pozornie szorstka kobieta, która zapłaci najwyższą cenę za swoje poświęcenie na rzecz ratowania maluchów.
Świat wojny jest tu przefiltrowany przez umysł dziecka, dlatego świetnie nadaje się do rozmów na temat Holocaustu. Poruszona tutaj kwestia religii jest bardzo ważna - Autor porównuje judaizm z chrześcijaństwem, ucząc w ten sposób tolerancji. Według mnie fragmenty książki, temu poświęcone są nieco drażliwe, bo wskazują na atrakcyjność katolicyzmu wobec judaizmu dla małych dzieci, a w głowie mam dyskusje na temat tego, za jaką cenę ratowano żydowskie dzieci (zmiana religii rodziła w nich kryzys tożsamości), ale nie trzeba się nad tym rozwodzić w rozmowie z młodymi czytelnikami.
Na tle kiczowatych, nieprawdziwych historii wojennych, "Dziecko Noego" to pozycja bardzo wartościowa.  Bohaterem książki jest Joseph na równi z księdzem Ponsem, który ukształtował chłopca, zasiał w nim ziarno pielęgnowania pamięci o tych narodach, nacjach i religiach, które ludzkość zniszczyła.
Eric-Emmanuel Schmitt jest autorem m. in. powieści "Oskar i Pani Róża" - zarówno ta książka, jak i "Dziecko Noego" powinny znaleźć się w polskim kanonie lektur obowiązkowych.

Mikołajek

 

Zbiór opowiadań pt. "Mikołajek" opublikowano po raz pierwszy w 1956 roku , ale w ogóle się nie zestarzały. Bohaterem jest 8/9-letni chłopiec, sympatyczny, miły i życzliwy chłopiec. Ma wielu kolegów, m.in. Alcesta, który ciągle je; Rufusa, który lubi pieniądze, Gotfryda, Euzebiusza. Mikołajek bardzo lubi panią wychowawczynię, nieco mniej pana Rosoła. Nie przepada za Anniaszem, pupilkiem nauczycielki. Chce się ożenić z Ludeczką, która łobuzuje.

Wszystkie opowiadania są zabawne, kreślą obraz relacji koleżeńskich i rodzinnych. Pan Gościnny, pochodzenia polsko-ukraińskiego, tak na marginesie, z ogromną swadą pokazuje świat szkoły i domu Mikołąjka. Dla nauczycieli opowiadania mają dodatkowy walor – ktoś pisze o tym, jak trudny i wymagający jest ich zawód. Opisy zachowań małych chłopców, którzy bardzo starają się spełnić życzenia swojej wychowawczyni, są kapitalne.

W opowiadaniach odzwierciedlono zwykłe życie – rodzice Mikołajka kłócą się, co nie przeszkadza im się kochać, mają swoje słabostki, ale dzieci są dla nich najważniejsze, reagują czasem nerwowo, czyli normalnie. Nie ma tu zadęcia, rywalizacji dziecko-dorosły. Jest dużo o przyjaźni, miłości, życzliwości. Bardzo mądra i zabawna seria.

Dobro i zło, co to takiego?

Dobro i zło to książeczka z serii "Dzieci filozofują". Jest niezwykle... filozoficzna. Została podzielona na kilka rozdziałów, które mają formę zagadnień takich jak: uprzejmość, słowa, posłuszeństwo, pomoc innym, wolność, prawo. Każdy rozdział rozpoczyna się od pytania, np. Uprzejmość otwiera pytanie: Czy Czy musisz być miły dla innych? Potem następują alternatywne odpowiedzi, a po nich krótkie, rzekłabym, rozsądne podsumowanie. Ta książeczka to punkt wyjścia do filozoficznych rozmów z dzieckiem, do myślenia, refleksyjności. Całość ujęta została w bardzo dostępny język i niewymuszone, zabawne ilustracje. Bardzo dobra książka, obowiązkowa lektura dla wszystkich od 0+

 

Świat w obrazkach SMOKI

Pewnego dnia, dawno temu, wybraliśmy się z moim 6-letnim synem Bartkiem do księgarni. Tam Bartek kręcił się i kręcił, wreszcie wybrał sobie książkę, usiadł na stopniu schodów i pochłonęło go czytanie. Kupiliśmy książkę, która tak go zafascynowała - były to Smoki Christine Sagnier. Lekturę tę mój synek chłonął kilkanaście razy - wciąż od nowa i od nowa. Od tego momentu pokochał czytanie. Smoki to niezwykle zabawny zbiór komiksowych historyjek o.... smokach, rzecz jasna :) Pierwsza część to typologia smoczego świata. Dowiadujemy się, że istnieje Smok Zwycięzca, Smok Żarłok, Smok Wulkan, Smok niebieski i Smok Miejski oraz Smok Chiński. Jest też Smoczyca. 

Oto fragment opisu Smoka Pieczonego: jest wyśmienitym daniem. Jest to jednak gatunek chroniony: na tego smoka można polować tylko wtedy, gdy jest w odpowiednim wieku. Zanim osiągnie 500 lat, ciężko mu walczyć z myśliwymi: smok chce się bawić w chowanego i często, niestety, daje się złapać. Nie są to słodkie bajeczki, opisują okrucieństwo świata: Smok ze Źródeł porywa dziewczyny i zostaje za to ukarany: połknął chłopca, ale ten przeciął mu szyję. Wypłynęła z niej cała rzeka, razem z koźlętami i dziewczętami! Dominują jednak zabawne, pogodne historie. Druga część książki to baśń o Smoku Złocistym, który zakochał się w służce, a niedobra księżniczka mogła tylko zgrzytać zębami ze złości. 

Książka jest bardzo kolorowa, w twardej oprawie (widziałam tez opcję w miękkiej okładce).

Polecam dzieciom 6+. 

Nazywam się Cukinia

Na podstawie książki powstał film, który w 2017 roku zdobył Cezara za najlepszy film animowany. Zdobył też nagrodę publiczności na Warszawskim Festiwalu Filmowym 2016.

Filmu nie widziałam, przeczytałam książkę. Tytuł Nazwywam się Cukinia to drugie podejście wydawnicze. Po raz pierwszy książkę wydano w Polsce w 2007 roku pod tytułem To ja, Matołek. Nietrafiony tytuł. Sugeruje, że mamy do czynienia z wynurzeniami idioty. A jest wprost odwrotnie.

Książka jest niesamowita. Narracja jest prowadzona z punktu widzenia dziewięcioletniego Ikara, zwanego Cukinią. Wiele osób powtarza, że pierwsze zdanie jest najtrudniejsze. Na pewno jest też znaczące, żeby przywołać np. ,,Litwo, ojczyzno moja!"... :)

Książka Gillesa Parisa rozpoczyna się następująco: Odkąd byłem zupełnie mały, chciałem zabić niebo. Potem jest jeszcze ciekawiej: Jeśli zabiję niebo, mama nie będzie się już tak denerwować i będę mógł spokojnie oglądać telewizję, i nie dostanę takiego lania, że popamiętam na całe życie.

Cukinia niechcący zabija swoją mamę i trafia do domu opiekuńczo-rodzinnego. Narrator, swoim dziecinnym językiem, opowiada nam o przemocy wobec dzieci: biciu, obrażaniu, gwałtach:

Tata robił jej takie łaskotki, które się robi tylko żonie, dlatego mama Beatrice poszła na policję i teraz jej tata siedzi w więzieniu. Porażające jest to, że ani Cukinia, ani inni bohaterowie nie zdają sobie sprawy z tego całego zła. Więcej, kochają swoich oprawców. Jeden z chłopców stwierdza rzecz dla nich oczywistą: Mamy nie są dla nas.

Na drugim biegunie są opiekunowie z ośrodka – mają swoje wady, czasem nie lubią siebie nawzajem, ale służą dzieciom jak najlepiej potrafią.

Cukinia zaprzyjaźnia się z kilkoma pobratymcami w sieroctwie i zakochuje w Camilii. Przeżywa pierwsze pocałunki i emocje z tym związane. Dla niego pobyt w sierocińcu kończy się szczęśliwie, ale samo rozstanie z przyjaciółmi jest bolesne. Na szczęście, dzieci – jak to dzieci – wszystko przyjmują z pokorą.

Bardzo dobra książka.  

W 80 dni dookoła świata (Le tour du monde en quatre-vingt jours)

Powieść Juliusza Verne`a została wydana po raz pierwszy w 1872 roku. Należy do cyklu powieści fantastyczno-podróżniczych Niezwykłe podróże. Nie wiem czy jest jeszcze ktoś, kto nie zna w podstawowych zarysach treści tej książki? 

Głównym bohaterem jest Fileasz Fogg - około 40-letni, samotny Anglik. Mieszka w Londynie. Nie wiadomo o nim nic bliższego. Ma ogromną fortunę, żadnych krewnych, prawdopodobnie kiedyś podróżował, w każdym razie świetnie zna się na geografii. Prowadzi niezwykle uporządkowane życie. To typowy, stereotypowy Brytyjczyk: małomówny, pedantyczny, chłodny. Pewnego dnia zakłada się z kolegami z klubu "Reforma", że w 80 dni objedzie cały świat. Trasa była następująca: 

Londyn-Suez 7 dni

Suez-Bombaj 13 dni

Bombaj-Kalkuta 3 dni 

Kalkuta-Hongkong 13 dni

Hongkong-Jokohama 6 dni

Jokohama-San Francisco 22 dni 

San Francisco-Nowy Jork 7 dni

Nowy Jork-Londyn 9 dni 

Dzisiaj, jak ustaliłam z uczniami, droga ta zajęłaby nam dwie doby, jeślibyśmy podróżowali samolotem.

Fogg wraz ze służącym Passpartou (Obieżyświat) rusza 2 października 1872 roku, wracają 21 grudnia. Po drodze ratują panią Audę od śmierci na stosie. Miała zginąć wraz ze swoim zmarłym mężem. Fogg sądzi, że przegrał zakład, ponieważ się spóźnił. Nie wziął pod uwagę, że tak naprawdę wrócili w sobotę, nie w niedzielę. Jadąc na wschód, posuwali się naprzeciw słońca, w ten sposób każdy dzień przedłużał się o 4 minuty. Ostatecznie więc zyskali całą dobę. 

W roku publikacji, książka zdobyła ogromną popularność. Nie było internetu, więc informacje o Indiach, opisy podróży statkiem, czy saniami, napad Siuxsów - budziły prawdziwe zainteresowanie. Wątek romansowy, wykradzenie Audy, pogoń policjanta Fixa za Foggiem, wszystko to ubarwiało treść. Powieść Juliusza Verne bardzo dobrze się czyta, na pewno to zasługa Agnieszki Sabak i Miłosza Studzińskiego (wydawnictwo Greg). Czuję, że uprościli XIX-wieczną narrację. Nie sądzę, aby młody człowiek sam sięgnął po tę lekturę, a szkoda. To pouczająca książka, o przyjaźni i lojalności, kulturze bycia. Foggowi można zarzucić pychę, która prawie go zgubiła, ale zasadniczo to wzór do naśladowania. Bohaterowie powieści są grzeczni i pełni szacunku dla innych. Polecam.

Trzej muszkieterowie

Trzej muszkieterowie Aleksandra Dumasa (ojca) to klasyczna powieść z gatunku "płaszcza i szpady". Niezwykle popularna od wieku XIX do połowy XX. Dzisiaj gatunek nieznany młodzieży. Trudno z tym dyskutować, ponieważ język tych powieści jest już archaiczny. Do tego realia nieznane Polakom: historia Francji przełomu XVII i XVIII wieku. A jednak warta przeczytania, chociażby po to, aby zorientować się jak bardzo różne od oryginału są adaptacje filmowe, przynajmniej tych kilka ostatnich. Poza tym ja lubię znać treść książek, które zbudowały europejską kulturę. W tym wypadku - popularną. 

Trzej muszkieterowie to historia przygód młodziutkiego, 18-letniego Gastończyka - d`Artagniana, porównywanego przez narratora do Don Kichota. Fabuła rozpoczyna się w 1625 roku, we Francji a kończy w 1628. Później akcja na chwilę przenosi się do Anglii.

D`Artagnian zostaje wysłany przez ojca na służbę do dowódcy muszkieterów - pana de Treville. Poznaje tam Atosa, Portosa i Aramisa - postacie barwne i wyraziste, zupełnie różne. Bogaty Atos z mroczną tragedią miłosną, rozpustny i niezbyt bystry Portos oraz wykształcony i uduchowiony Aramis. Cała czwórka zostaje wplątana w intrygi polityczne snute  przez kardynała Richelieu i Ludwika XIII. Ten ostatni prowadzi też brutalną grę z własną żoną - Anną Austriaczką, mającą platoniczny - to narrator podkreśla mocno - romans z księciem Buckinghamem. Wątek dowiezienia na bal diamentowych spinek podarowanych przez królową ukochanemu stanowi podstawę wielu ekranizacji filmowych Trzech muszkieterów. W książce stanowi to epizod, jeden z wielu. Dla czytelnika powieści z pewnością szokujące jest morderstwo księcia Buckinghama oraz niezwykłe okrucieństwo Milady. To prawdziwa femme fatale - sieje zniszczenie dookoła siebie. Książę ginie z rąk Feltona, zakochanego w Milady. Ma ona na sumieniu jeszcze młodego księdza, Feltona, księdza Buckinghama - zginęli pośrednio przez nią; otruła też przypadkowego żołnierza - wypił on wino przeznaczone dla muszkieterów, Konstancję - ukochaną d`Artagniana a także swojego pierwszego męża - lorda Wintera. Jej drugim mężem był Atos. Nieźle, prawda? Muszkieterowie, brat zamordowanego lorda Wintera oraz brat księdza wykonali wyrok śmierci na Milady. Kat dokonał dekapitacji, a ciało wraz z głową wrzucono do rzeki Lys. 

W tle tych mrocznych historii rozgrywają się wydarzenia polityczne - oblężenie La Rochelle przez Francuzów i cytadeli Świętego Marcina i fortu La Pree przez Anglików. Sam kardynał jest postacią historyczną - w powieści przedstawiony jako wytrawny polityk i dyplomata, zakochany w Annie Austriaczce. Ostatecznie d`Artagnian trafia pod rządy Richelieu - absolutnej szarej eminencji tamtych czasów. Portos żeni się ze starszą, ale bogatą i zakochaną w muszkieterze panią de Chevreuse. Aramis wstępuje do klasztoru. Atos kupuje mały majątek i zostaje ziemianinem. Rozchodzą się drogi muszkieterów, rozstając się z nimi  d`Artagnian mówi: Niestety, nie pozostaje mi nic prócz gorzkich wspomnień... Na to odpowiada mu Atos: Jesteś młody (...) i twoje gorzkie wspomnienia zamienią się z czasem we wspomnienia pełne słodyczy! 

Powieść proponowałabym raczej starszym nastolatkom, głównie ze względu na wątki obyczajowe. D`Artagnian spędza noce z Konstancją, która ma męża - drobnostka pomijana w adaptacjach filmowych; muszkieter uwodzi również pokojówkę Milady, wykorzystując bezwstydnie zakochaną dziewczynę. D`Artagnian jest bowiem zafascynowany piękną Milady i dąży do intymnych kontaktów. Udaje mu się, ale nie zdobywa serca Milady. Jest ona zakochana w hrabim de Wardes. Patrząc z dzisiejszego punktu widzenia Milady to twarda kobieta, z ciężkim dzieciństwem, która korzysta z własnej urody, aby zdobyć pieniądze. Niby intryguje, ale dlaczego jej intrygi są gorsze od pomysłów muszkieterów, kardynała i Anny Austriaczki? Odpowiedź jest, rzecz jasna, prosta: wówczas układy społeczne decydowały o życiu człowieka, a Milady pochodziła z nizin. Nie będę wchodziła tutaj w genderowe rozważania na temat tego, że d`Artagnian uwodzi trzy kobiety naraz, że muszkieterowie zabijają dla zabawy, "karząc" zarozumiałych, pijanych mężczyzn, wyzywając ich na pojedynek; że Portos spędza noce tylko z bogatymi kobietami, będąc de facto ich utrzymankiem. Powieść oddaje po prostu obyczajowość Francji z tamtych lat.

Trzej muszkieterowie to utwór obszerny, moje wydanie liczy 500 stron drobnym drukiem. Narrator jest wszechwiedzący, ujawnia się niejednokrotnie, bezpośrednio zwracając się do czytelnika. Mnie  to nie drażni, ale z pewnością trąci myszką.

Polecam tę książkę miłośnikom historii i tym, którzy lubią wiedzieć :)